Yabancı Galaksiler

Güneş sistemimiz Samanyolu galaksisinde ki milyarlarca yıldızdan biridir. Samanyolu galaksisi de milyarlarca galaksiden biri. 

YABANCI GALAKSİLER

Astronomi Profesörü Richard Ellis demiş ki

Tahminlerimize göre evren 13,6 milyar yaşında. Sadece bunu dikkate alırsak Dünya ve Güneş sistemi 4 milyar yaşında. Yani evren dünya dan 3 kat daha yaşlı. 

Bir baştan diğer başa yıldızlar arasındaki uzaklık son derece ıssız. Uzak yıldızlar arasındaki bu çeki kuvveti milyarlarca yıl içinde yıldızları bir araya toplamıştır ve böylece galaksiler oluşmuştur.

Nate McCrady demiş ki

Galaksiler milyarlarca belki de daha fazla yıldızın bir araya gelmesiyle oluşmuştur ve bu yıldızların birbirlerine değmesine imkan yoktur. Ya da herhangi bir yerde birbirlerine yaklaşmaları . Boyutları dikkate alınırsa birbirlerinden çok ama çok uzaktadırlar. 

Michelle Thaller demiş ki

Galaksilerin büyüklüğü benim beynimin kavramakta zorluk çektiği bir şey. İnanılmaz derecede geniştirler. Güneşi sayfadaki bir nokta olarak düşünün. Buna göre bizim galaksimizde ABD kadardır. 

Gökbilimcilerin her zaman merak ettiği özel bir soru vardır. Yıldız toplulukları ve bulutsular... Geceleri bütün gökyüzü onlarla kaplanmış gibi görünüyor. Bizim galaksimiz karanlık içinde beyaz bir çizgi gibi göründüğünden buraya "Samanyolu" demişler..

Nate McCrady demiş ki

Bu ışık topluluğu yüzbinlerce yıldızın bir araya gelmesiyle oluşmuş bir ışık kümesidir. Baktıklarında bir süt nehrine benzetmişler ve bu yüzden Samanyolu demişler.

Suvi Gezari demiş ki

Galaksimizde yüzbinlerce yıldız var ve görebildiğimiz evrende yüzmilyarlarca galaksi. Evrende, tüm kumsallardaki kum tanelerinden daha yıldız var demektir. 

Nate McCrady demiş ki

Eğer galaksiyi bir hokey diskine benzetirseniz her galaksi arasında boşluk vardır. Hepsi farklı yerlerdedir. Evrende galaksiler böyle yerleşmiştir. 

Hubble uzay teleskobundan gelen görüntüler yabancı galaksilerde farklılıklar olduğunu gösterdi.

Sombrero Galaksisi diğer bir adıyla M104

Dev galaksi kümeleri içinde en ağır galaksilerden biridir. Sombrero Galaksisi bizim güneşimize göre 800 milyar kat kütleye sahiptir. Sombrero ile Samanyolu galaksilerini karşılaştıracak olursak Sombrero daha geniş ve büyük bir halkaya sahiptir.

Sombrero Galaksisinin bu resmi Dünyanın en önemli teleskopları güçlerini birleştirirse ne olacağının en büyük örneğidir.

Chandra X-ray Gözlemcisi

Sombrero Galaksisinden yayılan ışınların en yüksek güçte X-Ray fotoğrafını çekiyor.

Hubble Uzay Teleskobu

Multi milyon ışık yılı öncesinden Dünyaya yapılan bir yolculuğun görülebilir ışınlarının optik resimlerini yakalıyor.

Spitzer Uzay Teleskobu

Sombrero Galaksisinin ısı kalıntılarını yani kızılötesi görüntülerini çekiyor.

Bu 3 resmi bir araya getirdiğimizde 28 milyon ışık yılı uzaktakibir galaksiye ait unutulmaz bir görüntü sunuyor.

M51 Whirlpool Galaksisi

Sarmal bir haldedir. Whirlpool Galaksisinin merkezinde kalabalık bir yıldız topluluğu bulunur. Eğer oradaki gezegenlerde yaşayanlar varsa sürekli aydınlık bir gökyüzü altında yaşıyorlardır, gece ya da gündüz...

Centaurus A 

Bu galaksi güçlü radyo dalgaları göndermesi ile bilinir. Burayı yıldızlar arası bir radyo istasyonu olarak düşünün. Evrenin her yerine her gün sinyaller gönderen bir istasyon. Aktif galaksi terimine en yakın olan yer burasıdır. Galaksilerin çekirdeklerinde muazzam miktarda enerji bulunur.




Bu resim Hubble Teleskobunun ultra derin alan fotoğrafıdır. Bu bize evrenin gerçekte ne kadar uzak ve geniş olduğunu gösterecek ve uzayın bazı yerlerinin ne kadar önemli ama boş olduğunu.

Andromeda Galaksisi

Bize en yakın galaksi olan Andromeda, bizden 2 milyon ışık yılı uzaktadır. Yani Andromeda Galaksisinden ayrılan bir ışığın buraya gelmesi 2 milyon yıl sürecektir. Bu görüntü 2 milyon yıl öncesine aittir. Yani uzayda ne kadar ileri bakarsak, aslında o kadar geçmişe bakmış oluruz.

Nasa'nın ses getiren teorisine bakarsak, Andromeda Galaksisi ve Samanyolu Galaksisinin çarpışmasıdır. Nate McCrady Galaksilerin birbirlerine yakınlaşmalarının dahi imkansız olduğunu söylese de NASA bu görüşe katılmıyordu.

Jeffrey Byrnes demiş ki

Dünyadan çok ama çok uzaktaki yıldızlara baktıkça gökbilimciler evrenin evrimi hakkında daha fazla bilgi edinebileceklerdir. 

Galaksi Astronomisinin ilk günlerinde gözlemciler galaksilerin değişik boy ve şekillerde olduğunu söyledi.

İki ana şekilde galaksi vardır:

Sarmal şekilde Galaksiler

Alexei Filippenko demiş ki

Sarmal şeklindeki Galaksiler yani Samanyolu gibi ince bir diskin etrafında bir sarman.

Elips Galaksiler

Alexei Filippenko demiş ki

Bunlar kısa olanlar, daha çok küre ve elips şeklindedirler ve sarmal kolları yoktur. Sarmal Galaksiler daha çok gaz ve bulutsu halinde bulunur. Bunlarda yeni yıldızlar oluşuyor şu anda. Elips galaksilerde ise yıldızlar çok uzun zaman önce oluşmuş gibidir. İçlerinde fazla gaz ve bulutsu yoktur, yani yeni yıldızlar oluşmamaktadır. 

Düzensiz Galaksiler

Alexei Filippenko demiş ki

Bazı sıra dışı galaksilerde vardır. Bunlar da genelde bol miktarda gaz ve bulutsu vardır ama iyi bir sarmal değillerdir. 

Bu uzak yıldızların tespit edilmesi gözlem evleri kurulmaya başladığında gökbilimciler için daha kolay oldu. Merkezin kenarında daha fazla bulundu. Güçlü ve kararsız halde büyük miktarda enerji gönderiyorlar. Diğer yıldızlarla beraber üretilen enerjinin bir bölümünü de yok ediyorlar. Bunlar aktif haldeki galaktik atom çekirdekleri gibiler.

Nate McCrady demiş ki

Bazı galaksilere nazaran muazzam miktardaki ışık üretimlerine bakarak onların merkezlerinde nasıl güçlü motorlara sahip olduklarını öğrenebiliriz. Ne kadar uzakta olduklarını söyleyebiliriz. Baktığımızda halen yine çok parlak olduklarını görebiliriz. Yani onlar muazzam derecede güçlüler. Her saniye büyük miktarda enerji çıkışı yapıyorlar. 

En kararsız ve güçlü aktif haldeki galaktik çekirdekler arasında en esrarengiz ve olağan üstü olanın adı Quasares.

Quasares

Nate McCrady demiş ki

Quasares'e baktığımız zaman çok uzakta olmalarına rağmen , bazıları muazzam derecede parlaktır. Bizim Güneşimizden trilyon kat daha parlaktır. 

Muazzam elektro manyetik enerji akıntısı olan parlak ışığı, boşlukta milyarlarca mil uzunluğuna eşittir.

Nate McCrady demiş ki

Quasares'in kendisi bütün galaksilerden bile daha parlak olabilir. Yani bir Quasar'a baktığımızda örneğin C3273 Hubble uzay teleskobunun çektiği bazı fotoğraflarda büyük miktarda metaryali etrafa fırlatırken görünüyordu. Boyutu nerdeyse galaksinin kendisi kadardı. 

Alexei Filippenko demiş ki

Bunlar gerçekten ilginç şeyler , aktif haldeki galaktik çekirdekler .

Aktif haldeki galaktik çekirdek

Canis Major Dwarf Galaksisi

Adından da anlaşılacağı gibi dwarfed galaksileri küçüktür. Bu durum, onların tespit edilmesini daha da zorlamaktadır.

Nate McCrady demiş ki

Küçük bir galaksi, büyük bir galaksinin yanına geldiği zaman , gelgit etkisi yüzünden çekip uzatacak ve bozunmalar olacak. Yani büyük galaksinin çekim kuvvetiyle küçük galakside ki yıldızlar gerçektende çekilecek ve hapsedilecek. 

Bir zaman önce bu galaksilerden biri diğerine çarptı ve bu olduğunda galaksiler gerçek anlamda biçimleri bozularak etrafa yayılırlar. 

İki galaksi çarpışmasının örneği aşağıdaki gibidir:

Nasa'nın Kıyamet Teorisi; Andromeda ve Samanyolu Galaksisinin çarpışması

Andromeda Galaksi iki buçuk milyon ışık yılı uzaklıkta , bizi tehdit ettiği şey ise galaksimizde neden olacağı duraklamalar ve girdaplardır.

Alexei Filippenko demiş ki

Andromeda Galaksisi, Samanyolu ile aynı büyüklüktedir. Yaklaşık 100 bin yışık yılı kalınlığındadır. Sarmal bir galaksi. Muhtemelen daha az aktif yıldız formasyonları var Samanyoluna göre. Ama diğer yönlerden oldukça benzerler.

Michelle Thaller demiş ki

Andromeda büyük ihtimalle daha önceden bir kaç küçük galaksi ile zamanla birleşmiş. 

Dünyada ise, yüzyıllarca gözümüzü sürekli üzerinde tuttuk trilyonlarca yıldızdan oluşan komşumuzun.

10.yüzyıla ait pers yazıtlarında gökyüzündeki küçük buluttan bahsediliyor. Ama o zaman için Andromeda'nın büyük bir galaksi olduğunun bilinmesine imkan yoktu. 2 milyon ışık yılı uzaklıktaki bu galaksi , onu gözle görülebilen evrendeki en büyük obje yapar.

Evrenin en verimli çekim kuvveti Andromeda ve Samanyolunu birbirine çekecek ve bir gün iki sarmal dev çarpışacak.

Nate McCrady demiş ki

Samanyolu ve Andromeda Galaksisine bakarsanız bize en yakın, en büyük galaksi hayret verici bir şekilde en düzgün rotada birbirlerine yaklaşıyorlar. Her saniye bir kaç yüz kilometre. Şu anda gerçekten birbirlerine uzaklar ama gelecek bir kaç milyar yıl içinde birbirlerinin tam üstünde olacaklar. Son derece hissedilebilir bir çarpışma olacak. 

Michelle Thaller demiş ki

Büyük ihtimalle çarpışmamış hiçbir yıldız kalmayacak. Yıldızlar arasında çok büyük bir boşluk var. Andromeda ile çarpıştığımız zaman Samanyolunda büyük bir sıkışma olacak. Bazı şeyler doğrudan Kara Deliklerin içine fırlayacak. Bazı yıldızlar sıkışmaya dayanamayıp uzaya fırlayacak. Yani oldukça dramatik olacak ve bütün gökyüzü değişecek. 

Michelle Thaller demiş ki

Bizim genel tecrübemize göre bu patlayan bir bomba gibi olacak. Merkezi dışında olan her şey patlar.

Nasa'nın yaptığı Andromeda ve Milky Way(Samanyolu) çarpışmasının bir simulasyonu

Andromeda, Samanyoluna yeterince yaklaştığında çekim kuvveti onları daha da yakına çekecek. Muhtemelen yeni bir kitlesel yok oluş gerçekleşecek, belkide yeni türler ortaya çıkacak.